Vandaag buigt het Brussels Parlement zich over de verbetering van de arbeidsomstandigheden van de huishoudhulpen. Na een raadplegingsprocedure van bijna 2 jaar zal Brussel het eerste gewest van het land zijn om de werkneemsters uit de sector maximale bescherming te geven. Hoe? Door een verlichting van de eindeloopbaan, een verplicht bezoek vooraf aan de werkplek en de uitsluiting van gebruikers die zich misdragen.

Vandaag werken in Brussel 28.137 huishoudhulpen in de sector van de dienstencheques. 21.393 van hen zijn Brusselaar en 95% is een vrouw, zeer vaak van buitenlandse origine en laaggeschoold. Dagelijks vervullen zij huishoudelijke taken bij 116.162 gebruikers. Vermoeiende en moeilijke taken die spier- en skeletaandoeningen veroorzaken aan de gewrichten, spieren en pezen, en waarvoor ze niet noodzakelijk opgeleid werden.

“De huishoudhulpen voeren dagelijks taken uit die op lange termijn grote gevolgen kunnen hebben voor hun gezondheid. Vandaag verheug ik mij over de mooie vooruitgang die geboekt werd in het Brussels Gewest om hun dagelijks leven te verlichten! We moesten deze vrouwen beter beschermen, hen de kans geven hun vaardigheden te ontwikkelen, en vooral met hen werken om de risico’s voor hun gezondheid te beperken en hun werklast vanaf 50 jaar te verlichten!”, verklaart Bernard Clerfayt.

Het Brussels Gewest is overigens het gewest dat het verst gaat om zijn werknemers te beschermen en hun dagelijks leven te verbeteren. Hieronder focussen we op 5 in het oog springende maatregelen:

• Opleiding

In het Brussels Gewest zal elke nieuwe werknemer in de sector een cyclus van 9 uur opleiding moeten volgen. En, zoals in Wallonië, zal elke werknemer jaarlijks verplichte opleiding krijgen, behalve dat het in Brussel 16 uur betreft tegenover 9 uur in Wallonië.

• Begeleiding

De permanente begeleiding van de ondernemingen stelt dat jaarlijks 2 individuele gesprekken en een gezamenlijk gesprek moeten plaatsvinden. In dit kader zullen de instrumenten voor ondersteuning bij opleiding, de uitwisseling van goede praktijken, problematisch gedrag van klanten en de instanties die gecontacteerd dienen te worden in geval van discriminatie of pestgedrag, worden toegelicht.

In Vlaanderen of Wallonië is er niets voorzien op dat vlak.

• Verlichting eindeloopbaan

Om de eindeloopbaan te verlichten, zullen huishoudhulpen ouder dan 50 jaar mentor kunnen worden en hun vaardigheden en ervaring ten dienste kunnen stellen voor de begeleiding van een minder ervaren collega. De mentor zal opleidingen op het terrein kunnen verzekeren, individuele gesprekken kunnen voeren en bezoeken op de werkplaats kunnen uitvoeren om te controleren of het materiaal dat de klanten ter beschikking stellen, conform de regels is.

In Wallonië bestaat geen gelijkaardige maatregel.

• Bescherming

Voortaan zal voor elke nieuwe klant een verplicht bezoek vooraf aan de woning worden uitgevoerd, vooraleer er met dienstencheques kan worden gewerkt. Dit bezoek maakt het mogelijk om zich ervan te vergewissen dat de ruimtes gezond zijn, dat er geschikt materiaal beschikbaar is en dat het aantal werkuren overeenstemt met de werklast.

Er zal eveneens een overeenkomst worden afgesloten tussen de gebruiker en de erkende onderneming om de contractuele verplichtingen en de verantwoordelijkheden tegenover de huishoudhulpen transparant te maken. Hoewel in Wallonië het invoeren van een overeenkomst tussen de onderneming en de gebruiker voorzien wordt, maakt zij geen gewag van een bezoek vooraf, maar wel van gerichte bezoeken tijdens de werkuren.

• Sanctie

Zoals in Wallonië zullen gebruikers die zich misdragen, uitgesloten kunnen worden en geen gebruik meer kunnen maken van dienstencheques. In Brussel bedraagt deze termijn 3 jaar en deze kan worden verlengd tot 5 jaar in geval van recidive. In Wallonië bedraagt de uitsluitingsduur een jaar.

“Brussel is het meest daadkrachtige gewest op het vlak van de bescherming van zijn huishoudhulpen. Of het nu om opleiding, begeleiding, arbeidstijd, hun bescherming of de uitsluiting van bepaalde gebruikers gaat, wij gaan verder en zullen harder sanctioneren dan onze buren. Ik hoop dat deze tekst een bron van inspiratie zal zijn om waardige arbeidsomstandigheden voor alle huishoudhulpen te waarborgen”, besluit Bernard Clerfayt.

Meer info?
Pauline Lorbat – 0485 89 47 45

In vijf jaar tijd is het aantal Brusselse pendelaars dat naar Vlaanderen trekt met 20% gestegen. En uit de laatste cijfers blijkt dat deze positieve trend zich doorzet, met 56.067 Brusselaars die eind 2021 in Vlaanderen werken. Actiris en de VDAB willen nu nog meer Brusselse werkzoekenden overtuigen om in Vlaanderen aan de slag te gaan.

Succesvolle VDAB-Actiris-samenwerking

"Deze goede resultaten zijn geen toeval. Brussel is voorloper in dit soort overeenkomsten en we werken al jaren samen met Vlaanderen om de tewerkstelling van de Brusselaars in de rand te verbeteren” verklaart Bernard Clerfayt, minister van Werk en Beroepsopleiding.

Rond Brussel is de vraag naar nieuwe werknemers groot. De voorbije 12 maanden hebben werkgevers in deze regio meer dan 40.000 vacatures geplaatst bij de VDAB.

Aanzienlijk potentieel

De sectoren waarin de meeste Brusselaars tewerkgesteld zijn, zijn de detailhandel, transport en opslag, en de administratieve en ondersteunende diensten. In het noordoosten van Brussel zijn het vooral de wetenschappelijke beroepen en ICT die de Brusselaars tewerkstellen. In het zuiden/zuidwesten zijn het de industrie en de bouw.

Eind juli telde Brussel 89.231 werkzoekenden. Actiris en de VDAB willen hun profielen afstemmen op de sterke vraag naar arbeidskrachten in Vlaanderen. Daarvoor moeten ze het kwalificatieniveau van Brusselaars verhogen, met inbegrip van hun talenkennis.

Beperkingen in het vervoersaanbod

“[…] Als we echter nog ambitieuzer willen zijn, moeten we er ook voor zorgen dat het aanbod aan openbaar vervoer de Brusselaars in staat stelt om in Vlaanderen te gaan werken. Een voorbeeld: het gebied rond de luchthaven dat talrijke jobs biedt, zal onbereikbaar blijven voor een groot aantal Brusselaars als het 's nachts niet bereikbaar is met het openbaar vervoer“, merkt minister Bernard Clerfayt op.

Actiris en de VDAB hebben in samenwerking met Idea Consult en HIVA ook de reistijd bestudeerd die nodig is om de randgemeenten met het openbaar vervoer te bereiken. Hoewel de fysieke afstand tussen Brussel en de rand minimaal is, is het duidelijk dat het niet altijd gemakkelijk is om Vlaanderen te bereiken.

Doel: 2.000 Brusselaars meer aan het werk in Vlaanderen

Interregionale mobiliteit tussen Brussel en Vlaanderen is dan ook een belangrijke doelstelling van de Brusselse en Vlaamse overheden. Jaarlijks willen ze 2.000 Brusselaars meer aan het werk krijgen in Vlaanderen. Deze doelstelling wordt elk jaar met 10% verhoogd.

“Interregionale mobiliteit is één van de prioriteiten van Actiris. Onze samenwerking met de VDAB bestaat al lang en wordt elk jaar sterker, wat een goede zaak is. Vlaanderen is actief op zoek naar arbeidskrachten, dus is het belangrijk om werkzoekenden uit Brussel te sensibiliseren en te begeleiden naar de Brusselse rand en Vlaanderen in het algemeen”, legt Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, uit.

In 2022 heeft de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie 1.765 controles uitgevoerd in verband met de arbeidsreglementering. Dat zijn er 45% meer dan in 2021. Het merendeel (63%) van de dossiers had betrekking op de strijd tegen illegale tewerkstelling en controles op arbeidsvergunningen

“Zwartwerk is een realiteit. Tussen een plaag voor de economie en een middel om te overleven voor anderen, heeft zwartwerk schadelijke gevolgen voor werknemers, die alle sociale bescherming verliezen. Uitbuiting, ongevallen die niet door de verzekering worden gedekt, of gezondheidsrisico's,... Deze illegale praktijken moeten worden verboden”, stelt de Brusselse minister van Werk, Bernard Clerfayt.

Inspecties die niet zonder gevolg blijven

Naast zwartwerk controleerden de inspecteurs vooral dienstencheque- en sociale-economiebedrijven, uitzendkrachten, beroepskaarten en gevallen van vermoedelijke discriminatie bij aanwerving.

Deze controles resulteerden in 294 overtredingen en 60 waarschuwingen. Er moet worden opgemerkt dat de inspecteurs bij een overtreding een proces-verbaal kunnen opstellen, een waarschuwing kunnen geven, een termijn kunnen opleggen om de situatie recht te zetten of een verslag kunnen opmaken ter attentie van de arbeidsauditeur of de procureur des Konings.

Controles op de werkplek

De gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs zien toe op de naleving van de arbeidsreglementering. Het Brussels Gewest telt 27 gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs. Naar aanleiding van een klacht van een burger, alsook op vraag van het gerecht of van andere inspectiediensten, voeren ze op elk moment van de dag of de nacht, en in sommige gevallen in aanwezigheid van de politie, controles uit op de werkvloer.

De gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs zien toe op de naleving van de arbeidsregelgeving in het Brussels Gewest. Arbeidsvergunningen controleren, boetes opleggen voor zwartwerk of discriminatie bij aanwerving bestrijden,... In 2022 controleerden ze 1.765 werkgevers en stelden ze 294 inbreuken vast.

Het Brussels Gewest telt 27 gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs. Naar aanleiding van een klacht van een burger, op vraag van het gerecht of van andere inspectiediensten voeren ze op elk moment van de dag of de nacht, en in sommige gevallen in aanwezigheid van de politie, controles uit op de werkvloer. Hun taak? De toepassing van de arbeidswetgeving in Brussel controleren en verzekeren.

In 2022 inspecteerde de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie in totaal 1.765 werkgevers, 45% meer dan in 2021. Het merendeel (63%) van de dossiers had betrekking op de strijd tegen illegale tewerkstelling en controles op arbeidsvergunningen.

“Zwartwerk is een realiteit. Tussen een plaag voor de economie en een middel om te overleven voor anderen, heeft zwartwerk schadelijke gevolgen voor werknemers, die alle sociale bescherming verliezen. Uitbuiting, ongevallen die niet door de verzekering worden gedekt, of gezondheidsrisico's,... Deze illegale praktijken moeten worden verboden”, legt de Brusselse minister van Werk, Bernard Clerfayt, uit.

Naast zwartwerk controleerden de inspecteurs vooral dienstencheque- en sociale-economiebedrijven, uitzendkrachten, beroepskaarten en gevallen van vermoedelijke discriminatie bij aanwerving.

Deze controles resulteerden in 294 overtredingen en 60 waarschuwingen. Er moet worden opgemerkt dat de inspecteurs bij een overtreding een proces-verbaal kunnen opstellen, een waarschuwing kunnen geven, een termijn kunnen opleggen om de situatie recht te zetten of een verslag kunnen opmaken ter attentie van de arbeidsaudite.

Contact : Marine Deschouwer 0498/148448

Alle Brusselse werkzoekenden moeten, eenmaal ze ingeschreven zijn bij Actiris, aantonen dat ze op zoek zijn naar een job. Iedereen… behalve diegenen die een vrijstelling van beschikbaarheid genieten. Dat systeem geeft hen de mogelijkheid om een opleiding te volgen, een stage te doen of opnieuw te gaan studeren, terwijl ze hun werkloosheidsuitkering behouden. In 2022 hebben 5.902 werkzoekenden dankzij de vrijstelling van beschikbaarheid een opleiding kunnen volgen.

De uitdaging van de vaardigheden aangaan

“Het doel van de vrijstellingen van beschikbaarheid bestaat erin de Brusselaars aan te moedigen zich te vormen. Opleiding is de koninklijke weg naar werk. Door hun competentieniveau te verhogen, vergroten werkzoekenden hun kans om een job te vinden, aanzienlijk”, preciseert Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk.

Het is een onmiskenbaar feit: opleiding heeft rechtstreeks impact op tewerkstelling. Door een opleiding te volgen, verhoogt de werkzoekende zijn kansen om een job te vinden met 30%, zo blijkt uit een studie van Bruxelles Formation.

Het betreft de sectoren die moeite hebben om mensen aan te werven

In 2022 werden 7.309 vrijstellingen toegekend, wat ertoe leidde dat 5.902 werkzoekenden een opleiding konden volgen. 22% van de vrijstellingen werd toegekend voor opleidingen voor beroepen waarin wordt aangeworven.

Andere vaststellingen: vrouwen (57%) hebben meer gebruikgemaakt van deze vrijstellingen dan mannen (43%). Tot slot behoren de begunstigden hoofdzakelijk tot de categorie van de zeer langdurig werklozen (62%), zijnde 24 maanden en langer.

“Deze resultaten tonen het belang van deze maatregel goed aan. Het heeft geen zin om een werkzoekende in de gaten te houden en te controleren in verband met zijn zoektocht naar werk, als hij niet beschikt over de nodige competenties om zich op de arbeidsmarkt in te schakelen. We moeten zijn motivatie om een job te vinden op basis van het opleidingstraject waarvoor hij zich inschrijft, daarentegen wel kunnen evalueren. Opleiding blijft de hefboom die gehanteerd moet worden, om een job te vinden”, besluit Bernard Clerfayt.

Eenmaal ingeschreven bij Actiris moeten alle Brusselse werkzoekenden bewijzen dat ze actief zijn op de arbeidsmarkt en effectief op zoek zijn naar een job (de oproepen van Actiris beantwoorden, kandidaturen versturen, etc.). Iedereen… behalve diegenen die een vrijstelling van beschikbaarheid genieten. Dat systeem geeft hen de mogelijkheid om een opleiding te volgen, een stage te doen of opnieuw te gaan studeren, terwijl ze hun werkloosheidsuitkering behouden. In 2022 hebben 5.902 werkzoekenden dankzij deze maatregel een opleiding kunnen volgen.

Het is een onmiskenbaar feit: opleiding heeft rechtstreeks impact op tewerkstelling. Door een opleiding te volgen, verhoogt de werkzoekende zijn kansen om een job te vinden met 30%, zo blijkt uit een studie van Bruxelles Formation.

Beschikt de werkzoekende over een vrijstelling van beschikbaarheid om een opleiding te volgen? Dit systeem geeft de werkzoekende de kans om zich volledig in te zetten voor zijn opleiding, terwijl hij zijn werkloosheidsuitkering behoudt tijdens de duur van de opleiding.

“Het doel van de vrijstellingen van beschikbaarheid bestaat erin de Brusselaars aan te moedigen zich te vormen. Opleiding is de koninklijke weg naar werk en een uitweg uit de werkloosheid. Door hun competentieniveau te verhogen, vergroten werkzoekenden hun kans om een job te vinden, aanzienlijk”, preciseert Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk.

In 2022 werden 7.309 vrijstellingen toegekend, wat ertoe leidde dat 5.902 werkzoekenden een opleiding konden volgen. 22% van de vrijstellingen werd toegekend voor opleidingen voor beroepen waarin wordt aangeworven.

Andere vaststellingen: vrouwen (57%) hebben meer gebruikgemaakt van deze vrijstellingen dan mannen (43%). Tot slot behoren de begunstigden hoofdzakelijk tot de categorie van de zeer langdurig werklozen (62%), zijnde 24 maanden en langer.

“Deze resultaten tonen het belang van deze maatregel goed aan. Het heeft geen zin om een werkzoekende in de gaten te houden en te controleren in verband met zijn zoektocht naar werk, als hij niet beschikt over de nodige competenties om zich op de arbeidsmarkt in te schakelen. We moeten zijn motivatie om een job te vinden op basis van het opleidingstraject waarvoor hij zich inschrijft, daarentegen wel kunnen evalueren. Opleiding blijft de hefboom die gehanteerd moet worden, om een job te vinden”, besluit Bernard Clerfayt.

Contact: Marine Deschouwer 0498/148448

Twee prioritaire doelstellingen werden als leidraad gebruikt bij de hervormingswerkzaamheden die door minister Bernard Clerfayt werden uitgevoerd met de sociale partners: de arbeidsomstandigheden van de huishoudhulpen verbeteren en de bescherming van de huishoudhulpen verhogen. Dit hervormingsproject werd goedgekeurd door de Regering.

1. Verbeterde arbeidsomstandigheden in de dienstenchequesector

Opleiding

Elke werknemer zal 16 uur verplichte opleiding krijgen. Elke nieuwe werknemer zal een traject van 9 uur verplichte opleiding moeten volgen, waarvan minstens 2 uur over ergonomie.

Eindeloopbaan

Om de eindeloopbaan te verlichten, zullen huishoudhulpen ouder dan 50 jaar mentor kunnen worden en hun vaardigheden en ervaring ten dienste kunnen stellen voor de begeleiding van een minder ervaren collega. De mentor zal opleidingen op het terrein kunnen verzekeren, individuele gesprekken kunnen voeren en bezoeken op de werkplaats kunnen uitvoeren om te controleren of het materiaal dat de klanten ter beschikking stellen, conform de regels is.

Extra kosten, hoofdzakelijk voor het welzijn van de huishoudhulpen

Een aantal Brusselse ondernemingen rekent hun klanten extra kosten aan. Zij zullen beter begeleid worden en de kosten zullen worden beperkt tot 0,30 eurocent/cheque. Zij zullen hoofdzakelijk gebruikt worden om de kosten te dekken van de huishoudhulpen op het gebied van mobiliteit, opleiding en welzijn.

De toepassing van de maatregelen wordt opgevolgd

De permanente begeleiding van de ondernemingen stelt dat jaarlijks 2 individuele gesprekken en een gezamenlijk gesprek moeten plaatsvinden. In dit kader zullen de instrumenten voor ondersteuning bij opleiding, de uitwisseling van goede praktijken, problematisch gedrag van klanten en de instanties die gecontacteerd dienen te worden in geval van discriminatie of pestgedrag, worden toegelicht.

2. Bescherming van de huishoudhulpen wordt verhoogd

Risicobeperking

Iedere onderneming zal moeten aantonen dat de federale bepalingen worden nageleefd met betrekking tot het jaarlijkse verplichte medisch onderzoek en de risicoanalyse om het risiconiveau voor de gezondheid en de veiligheid op het werk te kunnen uitschakelen of verminderen.

Controle van de arbeidsomstandigheden en verscherpt toezicht

Nieuwe gebruikers zullen akkoord moeten gaan met een verplicht bezoek vooraf, vooraleer er met dienstencheques kan worden gewerkt. Dit bezoek maakt het mogelijk om te bepalen hoeveel werkuren nodig zijn om tegemoet te komen aan de vragen van de klant, en om te controleren of de ruimte gezond is en of er geschikt schoonmaakmateriaal beschikbaar is.

De sector zal beter gecontroleerd worden, zodat de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie zich ervan kan vergewissen dat deze nieuwe voorwaarden nageleefd worden door de erkende ondernemingen in het voordeel van de huishoudhulpen.

Uitsluiting bij misbruik

Gebruikers die zich misdragen, zullen uitgesloten kunnen worden en geen gebruik meer kunnen maken van dienstencheques.