Modernisering van gemeentelijke democratie
De twee ontwerpordonnanties van Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Plaatselijke Besturen, hebben op dinsdag 16 januari groen licht gekregen van de Commissie Binnenlandse Zaken. Op het menu: hervormingen met betrekking tot de werking van de gemeenteraad, het college van burgemeester en schepenen, het tuchtstatuut van lokale mandatarissen en burgerparticipatie.
Twee ordonnanties met hetzelfde politieke doel: de lokale democratie moderniseren
Bernard Clerfayt herinnerde de Brusselse parlementsleden eraan dat openbaarheid het volk beschermt. Na het opleggen van volledige decumul, het verminderen van het aantal schepenen en het verduidelijken van de situatie van gemeenteraadsleden met ziekteverlof, presenteerde de DéFI-minister de laatste belangrijke puzzelstukjes om de gemeentelijke instelling te hervormen.
Versterkte rol van gemeenteraad
De eerste taak is de reorganisatie van de diensten van het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad. Voortaan zal de gemeenteraad na een democratisch debat beslissen over de bezoldiging en het statuut van de kabinetsmedewerkers alsook over de samenstelling en het voortbestaan zelf van het kabinet. De gemeenteraad zal ook verantwoordelijk zijn voor het vastleggen van gedrags- en deontologische regels, die eveneens zullen gelden voor het college van burgemeester en schepenen. En als een schepen of burgemeester zich toch schuldig zou maken aan grove nalatigheid of kennelijk wangedrag, zou hij of zij door de overheid op een onpartijdige en strenge manier worden beoordeeld, volgens de principes die in de ordonnantie zijn vastgelegd.
“Politici kunnen zich niet langer gedragen alsof ze boven de regels staan. Ze zijn verkozen vertegenwoordigers van het volk en als dusdanig moeten ze zich voorbeeldig gedragen. Daarom bevat mijn hervorming ook regels over het tuchtstatuut van lokale mandatarissen”, legt Bernard Clerfayt uit.
Verplichting tot openbaarmaking als voorwaarde voor democratische controle
Een ander belangrijk aspect van deze modernisering van het lokale leven is transparantie. Wat is er nieuw? De verkiezing van schepenen wordt openbaar gehouden. Geheime stemmingen behoren tot het verleden en kiezers kunnen voortaan nagaan wie in de gemeenteraad welke schepen heeft gekozen. Burgers zullen ook hun democratische controle kunnen uitoefenen door ontwerpbeslissingen en verklarende synthesenota’s online te raadplegen vóór elke vergadering van de gemeenteraad.
“Openbaarheid ter bescherming van het volk! Er kan geen goed bestuur zijn zonder transparantie! De gemeente is het bestuursniveau dat het dichtst bij de mensen staat, omdat het als eerste te maken krijgt met lokaal beleid. Het is dus niet meer dan normaal dat burgers meer betrokken worden. Het is in de eerste plaats een democratische kwestie”, voegt de DéFI-minister eraan toe.