De arbeidsparticipatie van vrouwen is lager dan die van mannen ondanks een hoger opleidingsniveau. Dit is overal in België het geval, maar de kloof is groter in het Brussels Gewest (verschil van 10 procentpunten).

Een van de redenen voor dit statistisch verschil is de lagere participatiegraad van vrouwen op de arbeidsmarkt. Uit de cijfers van Statbel blijkt immers dat het verschil tussen mannen en vrouwen -11,9 procentpunten bedraagt. Dit is meer dan in Vlaanderen en Wallonië.

Actief blijven op de arbeidsmarkt betekent weigeren zich bij het noodlot neer te leggen

Een ander cijfer is bijzonder significant. Ook in het Brussels Gewest blijkt uit de gegevens van Statbel dat de werkloosheidsgraad van vrouwen die actief zijn op de arbeidsmarkt lager ligt dan die van mannen.

Structurele problemen (gebrek aan kinderopvangplaatsen, slecht betaalde banen enz.) en systematische discriminatie zijn niet de enige factoren die de lagere werkgelegenheidsgraad van vrouwen verklaren. Actief blijven zoeken naar werk, tegen alle begrijpelijke ontmoedigingen in, blijft essentieel en loont altijd.

“Laten we het volgen van studies aangepast aan de realiteit van de arbeidsmarkt blijven ondersteunen, laten we de verdeling van de gezinslasten opnieuw in evenwicht brengen, laten we het nettoloon verhogen, vooral voor de lage lonen, ... allemaal maatregelen die niet onder de bevoegdheid werkgelegenheid vallen. Vrouwen aan werk helpen is werken aan emancipatie", besluit minister Clerfayt.

Gunstige trends, dus vrouwen hebben een plaats in te nemen

In het Brussels Gewest is de afgelopen 5 jaar, de werkloosheidsgraad het sterkst gedaald en de werkgelegenheidsgraad het sterkst gestegen.  Deze gunstige trends moeten de vastberadenheid van vrouwen om hun plaats in het beroepsleven in te nemen versterken.

In 2021 en 2022 hebben de vier Polen Opleiding-Werk van het Brussels Gewest bijna 15.000 personen voor 52 verschillende beroepen opgeleid. De sectoren die kunnen gebruikmaken van een Pool Opleiding-Werk, zijn sectoren die op zoek zijn naar talrijke profielen op de arbeidsmarkt: de bouw, het transport, de digitale technologie en de technologische industrie.

Vooral werkzoekenden in de vier Polen Opleiding-Werk

Logisticity, Construcity, Technicity en Digitalcity zijn de vier Polen Opleiding-Werk. Een Pool Opleiding-Werk is een unieke structuur in het Brussels Gewest. Hij verenigt de publieke actoren van de beroepsopleiding (Bruxelles Formation, VDAB Brussel en EFP-SFPME), de publieke actor van tewerkstelling (Actiris) en de professionele sector. Hun opdracht? Opleiding en tewerkstelling in een bepaalde sector organiseren, uitwerken en bevorderen.

Alle aangeboden opleidingen richten zich tot zowel werknemers als werkzoekenden. In 2021 werden 6.707 mensen opgeleid in een van de vier Polen, van wie 4.048 werkzoekend was. In 2022 waren dat er 7.832, van wie 4.646 werkzoekenden, of respectieve stijgingen met 17% en 15%.

71% van de opgeleide werkzoekenden vindt een job

Nog beter: de impact van de Polen Opleiding-Werk kan afgemeten worden aan het aantal mensen dat een job vindt. Uit een recente studie van View.brussels blijkt dat 54% van de werkzoekenden een contract krijgt na twee jaar werkloosheid, tegenover 71% als het om werkzoekenden gaat die een opleiding hebben gevolgd. In Technicity bijvoorbeeld stijgt dat percentage van tewerkstelling zelfs tot 89,5%.

Tot slot zijn de uitvalpercentages relatief laag en tussen 2021 en 2022 zijn ze gedaald. Voor Construcity zakte het van 23,6% tot 19%, voor Digitalcity van 17% tot 9,6%, voor Logisticity van 16,4% tot 5,4% en voor Technicity van 26,1% tot 11,3%.

In 2022 kregen 9.957 Brusselse werkzoekenden een opleidingsvergoeding. Het totale bedrag van de ontvangen vergoeding is 6.939.651 euro.

Van opleiding naar werk, een vaak gezette stap

Enkele weken geleden bleek uit een onderzoek dat opleidingen een positieve invloed hebben op tewerkstelling. Twee jaar na aanvang van een opleiding heeft 71% van de werkzoekenden de werkloosheid verlaten voor werk, tegenover 54% zonder beroepsopleiding. Opleiding is dus een efficiënte hefboom om meer Brusselaars aan een baan te helpen.

“Ik ben verheugd dat steeds meer werkzoekenden gebruikmaken van de opleidingsvergoeding. […] Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: opleiding is een lonende investering”, aldus Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk.

Opleiding opwaarderen

In het Brussels Gewest werd opleiding opgewaardeerd. Sinds 1 januari 2021 krijgt elke werkzoekende die een opleiding volgt, een vergoeding van 2 euro/uur, tegenover 1 euro/uur vroeger.

In 2022 waren 54,5% van de begunstigden vrouwen en 45,5% mannen. Samen volgden zij 3.470.672 uur opleiding.

Naast transversale opleidingen en algemene cursussen zijn dit de belangrijkste opleidingsgebieden die door cursisten met een opleidingsvergoeding werden gevolgd:

• management en administratie,
• informatica, ICT en digitale economie en
• maatschappelijk welzijn, gezondheid en lichaamsverzorging.

87% van de cursisten heeft de opleiding volledig afgerond. 11% van de opleidingen werd niet afgemaakt en 2,1% werd onderbroken voor onmiddellijke tewerkstelling.

Een kwalificerende opleiding volgen verhoogt de kansen om een job te vinden met 17%. Twee jaar na de start van hun opleiding is 71% van de werkzoekenden niet meer werkloos en aan de slag, tegenover 54%, die geen beroepsopleiding volgen.

Studie die bevestigt dat voorrang moet worden gegeven aan beroepsopleiding

Een voorbeeld: op twee jaar tijd doet de kwalificerende opleiding de uitstroom van werkloosheid naar tewerkstelling van vrouwen stijgen van 45% naar 68% (of een verschil van 23 punten). Bij de mannen betreft het een toename van 60% naar 72% (of een verschil van 12 punten).

Opleiding is een investering die loont

“Dankzij een studie objectiveren we voor het eerst wat we al vermoedden: opleiding volgen verhoogt de kansen op werk aanzienlijk! Een opleiding volgen is een investering die loont. De impact ervan is des te positiever voor bepaalde groepen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt. Opleiding is dus een hefboom, zo niet de meest doeltreffende hefboom die geactiveerd moet worden om meer Brusselaars de kans te geven een job te vinden”, stelt Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk en Beroepsopleiding.

Dit kan u ook interesseren:

• Bruxelles Formation organiseert Salon de la Formation
• Tests versterken voor inclusievere aanwervingen
• Persbericht van Bruxelles Formation (FR)

Uittreksel uit het artikel verschenen in De Standaard

De Brusselse regering heeft in derde lezing ingestemd met een ontwerp van ordonnantie om de uitvoering van discriminatietests bij aanwervingen te vereenvoudigen en proactiever te maken.

Minister van Werk Bernard Clerfayt (DéFi) heeft dinsdag het nieuws over het ontwerp gemeld.

[…] De tests zullen ook proactiever zijn. Als bijvoorbeeld uit een wetenschappelijke studie een vermoeden van discriminatieverschijnselen in een activiteitensector blijkt, zullen de gewestelijke

[…] ‘Sinds de goedkeuring in november 2017 van de ordonnantie die de invoering van discriminatietests mogelijk maakt, is het Brussels Gewest een pionier in België en in Europa in de strijd tegen discriminatie bij aanwerving’, stelt Clerfayt.

[…] Clerfayt wijst naar een recente studie van de Universiteit Gent, waaruit blijkt dat een arbeidsbeperking de voornaamste grond van discriminatie is. Dan is de kans op een positief antwoord 41 procent lager dan voor een zogenaamd valide persoon. Op de tweede plaats komt fysieke onaantrekkelijkheid, met 37 procent minder positieve antwoorden, gevolgd door gevorderde leeftijd (34 procent), lgbtqia+-geaardheid (30 procent) en etnische afkomst (29 procent).

Lees meer op de website

Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, heeft voorgesteld om de tests in verband met discriminatie bij aanwerving te versterken om ze eenvoudiger en proactiever te maken. Het zal voortaan mogelijk zijn om tests ter plaatse uit te voeren. Ook wordt voorzien in een betere bescherming van de inspecteurs. Het ontwerp van ordonnantie werd door de Regering in derde lezing goedgekeurd.

Verlichting van de procedure

De tests zullen gebruikt kunnen worden op basis van meldingen of klachten, maar ook – en dat is nieuw – op basis van voldoende vermoedens van discriminatie, zonder dat daarvoor de voorafgaandelijke toestemming van een magistraat nodig is.

Als uit een wetenschappelijke studie een vermoeden van discriminatieverschijnselen in een activiteitensector blijkt, zullen de gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs tests kunnen uitvoeren, met de voorafgaandelijke toestemming van het arbeidsauditoraat, wat trouwens aansluit bij het verzoek van Unia. Het instituut pleit voor meer praktijktests op basis van objectieve aanwijzingen dankzij “algoritmen die systematisch databanken doorzoeken op mogelijke discriminerende praktijken of, eenvoudiger, door de samenstelling van het personeel van een onderneming te vergelijken met de gemiddelde samenstelling van werknemers in de sector, waardoor een inspectiedienst vervolgens gerichte controles zou kunnen uitvoeren”.

Bescherming van inspecteurs en uitwisseling van informatie

Tot slot zullen de inspecteurs controles ter plaatse kunnen uitvoeren onder een schuilnaam zonder daarvoor strafrechtelijk vervolgd te worden.

Actiris zal ook een essentiële rol spelen in dit project, aangezien de overheidsinstelling voortaan informatie zal kunnen uitwisselen met de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie (GWI), door met name de verschillende meldingen van werkzoekenden door te geven.

“Discriminatie bij aanwerving blijft een alomtegenwoordig probleem”

Dat is de conclusie van een recente studie van de Universiteit Gent. Deze vaststelling geldt ook voor het Brussels Gewest, waar nog te veel gevallen van discriminatie bij aanwerving op grond van leeftijd, etnische afkomst, geslacht of handicap voorkomen. Uit de studie blijkt eveneens dat de belangrijkste vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt verband houdt met handicaps. In dit geval is de kans op een positief antwoord 41% lager dan voor een zogenaamd valide persoon. Op de tweede plaats komt fysieke onaantrekkelijkheid, met 37% minder positieve antwoorden, gevolgd door gevorderde leeftijd (34% minder), lgbtqia+-geaardheid (30% minder) en ten slotte op basis van etnische afkomst (29% minder).

Discriminatie bij aanwerving: sociale verspilling

“Sinds de goedkeuring in november 2017 van de ordonnantie die de invoering van discriminatietests mogelijk maakt, is het Brussels Gewest een pionier in België en in Europa in de strijd tegen discriminatie bij aanwerving. Er is immers geen plaats voor discriminatie bij aanwerving in het Brussels Gewest. En gelet op het tekort aan arbeidskrachten in talrijke activiteitensectoren kan niemand zich deze sociale verspilling veroorloven”, verklaart Bernard Clerfayt.

Op voordracht van Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, heeft de Regering in derde lezing haar goedkeuring gehecht aan een ontwerp van ordonnantie om de uitvoering van tests in verband met discriminatie bij aanwerving in het Brussels Gewest te vereenvoudigen.

“Discriminatie bij aanwerving blijft een alomtegenwoordig probleem”, zo wordt geconcludeerd in een recente studie van de Universiteit Gent.

Deze vaststelling geldt ook voor het Brussels Gewest, waar nog te veel gevallen van discriminatie bij aanwerving op grond van leeftijd, etnische afkomst, geslacht of handicap voorkomen. Uit de studie blijkt eveneens dat de belangrijkste vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt verband houdt met handicaps. In dit geval is de kans op een positief antwoord 41% lager dan voor een zogenaamd valide persoon. Op de tweede plaats komt fysieke onaantrekkelijkheid, met 37% minder positieve antwoorden, gevolgd door gevorderde leeftijd (34% minder), lgbtqia+-geaardheid (30% minder) en ten slotte op basis van etnische afkomst (29% minder).

Daarom heeft Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Werk, de Regering voorgesteld om de discriminatietests bij aanwerving te versterken en ze eenvoudiger en proactiever te maken. Voortaan zal het ook mogelijk zijn om tests ter plaatse uit te voeren en wordt eveneens voorzien in een betere bescherming van de inspecteurs.

Aldus zullen de tests gebruikt kunnen worden op basis van meldingen of klachten, maar ook – en dat is nieuw – op basis van voldoende vermoedens, zonder dat daarvoor de voorafgaandelijke toestemming van een magistraat nodig is, zoals momenteel het geval is.

De tests zullen bovendien proactiever zijn. Als uit een wetenschappelijke studie een vermoeden van discriminatieverschijnselen in een activiteitensector blijkt, zullen de gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs tests kunnen uitvoeren, met de voorafgaandelijke toestemming van het arbeidsauditoraat, wat trouwens aansluit bij het verzoek van Unia. Het instituut pleit voor meer praktijktests op basis van objectieve aanwijzingen dankzij “algoritmen die systematisch databanken doorzoeken op mogelijke discriminerende praktijken of, eenvoudiger, door de samenstelling van het personeel van een onderneming te vergelijken met de gemiddelde samenstelling van werknemers in de sector, waardoor een inspectiedienst vervolgens gerichte controles zou kunnen uitvoeren”.

Tot slot zullen de inspecteurs controles ter plaatse kunnen uitvoeren onder een schuilnaam zonder daarvoor strafrechtelijk vervolgd te worden.

Actiris zal ook een essentiële rol spelen in dit project, aangezien de overheidsinstelling voortaan informatie zal kunnen uitwisselen met de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie (GWI), door met name de verschillende meldingen van werkzoekenden door te geven.

“Sinds de goedkeuring in november 2017 van de ordonnantie die de invoering van discriminatietests mogelijk maakt, is het Brussels Gewest een pionier in België en in Europa in de strijd tegen discriminatie bij aanwerving. Er is immers geen plaats voor discriminatie bij aanwerving in het Brussels Gewest. En gelet op het tekort aan arbeidskrachten in talrijke activiteitensectoren kan niemand zich deze sociale verspilling veroorloven”, verklaart Bernard Clerfayt.

Meer info?
Pauline Lorbat – 0485 89 47 45